ମନୁଷ୍ୟର ସର୍ବଦା ଚେଷ୍ଟା ଥାଏ କି ସେ ଏହି ପୃଥିବୀ ଛଡା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଗ୍ରହ ଉପରେ ଜୀବନ ଖୋଜି ବାହାର କରିବ । ଏହି ଚେଷ୍ଟାରେ ସେ ଚନ୍ଦ୍ରମା ଉପରେ ନିଜର ଏକ ବସ୍ତି ବସାଇବା ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରୁଛି ତେବେ ଏହି କଥା ଉପରେ ବି ରିସର୍ଚ କରାଯାଉଛି କି ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହ ଉପରେ ବି ଜୀବନର କେତେ ସମ୍ଭାବନା ଅଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ନେଚର ଜିୟୋ ସାଇଂସରେ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ରିସର୍ଚରେ ଜଣା ପଡିଛି କି ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରେ କୋଟି କୋଟି ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଏହାର ମାଟି ତଳେ ପାଣିର ଦୁଇଟି ବଡ ସ୍ରୋତ ଥିଲା ।
ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ମାଟି ତଳେ ଦୁଇଟି ଏମିତି ସ୍ଥାନକୁ ଠାବ କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ କେବେ ବହୁତ ପାଣି ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଏହା ମାନିବା କଷ୍ଟ ଅଟେ, କାରଣ ଆଜି ଯେଉଁ ଗ୍ରହ ଶୁଖିଲା ଓ ଧୁଳି ଭରା ଅଟେ ସେ କେବେ ପାଣିରେ ଭରପୁର ଗ୍ରହ ଥିଲା । ଖାସ କଥା ଏହା ଅଟେ କି ଏହି ଦୁଇଟି ଜାଗା ବିଲକୁଲ ଅଲଗା ଅଟେ । ଏମାନଙ୍କ ରାସାୟନିକ ସରଞ୍ଚନା ଅଲଗା ଅଟେ ।
ଐରୀଜୋନା ୟୁନିବର୍ସିଟୀର ବୈଜ୍ଞାନିକ ଡା. ଜେସିକା ବାର୍ନ୍ସଙ୍କ (Jessica Barnes) କହିବା ଅଟେ କି ପାଣି ଥିବା ବିଷୟରେ ମଙ୍ଗଳର ପଥରରୁ ଜଣା ପଡିଥାଏ । ଆମେ ସେହି ସ୍ଥାନରୁ ନମୁନା ଆଣି ପାରିଲୁ ନାହିଁ ଓ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେ ଏମିତି କୌଣସି ମିଶନର ଯୋଜନା ବି ତିଆରି କରି ନାହୁଁ ଯିଏ ସେଠୁ ନମୁନା ଆଣି ପାରିବ । କିନ୍ତୁ ମଙ୍ଗଳ ନିଜେ ଆମ ପାଇଁ ଏହାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରି ଦେଇଛି ।
କହିବାକୁ ଗଲେ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ପୃଷ୍ଠରୁ ଉଲ୍କା ପିଣ୍ଡ ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠକୁ ସମୟ ସମୟରେ ଆସିଥାଏ । ଏମିତି ହିଁ ଦୁଇଟି ଉଲ୍କାପିଣ୍ଡ ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ଅଛି । ଗୋଟିଏ ୧୯୮୪ ରେ ଅଂଟାର୍ଟିକାରେ ଖୋଜା ଯାଇଥିଲା । ଯାହାକି ଏଲନ ହିଲ୍ସ ୮୪୦୦୧ ଓ ଦ୍ଵିତୀୟଟିକୁ ସହାରା ମରୂଭୁମିରେ ଖୋଜା ଯାଇଥିଲା ଯାହାକି ନର୍ଥୱେସ୍ଟ ଆଫ୍ରିକା ୭୦୩୪ ଅଟେ । ଡା. ବାର୍ନ୍ସଙ୍କ ଟିମ ଏହି ଉଲ୍କା ପିଣ୍ଡ ଭିତରେ ହାଇଡ୍ରୋଜେନର ଆଇସୋଟୋପ୍ସ (ଅଲଗା ନ୍ୟୁଟ୍ରନ୍ସର ସଂଖ୍ୟା ବାଲା ପରମାଣୁ) ଠାବ କରିଛନ୍ତି ।
ତାଙ୍କୁ ଡ୍ୟୁଟେରିୟମ ଓ ପ୍ରୋଟିୟମ ନାମକ ଦୁଇଟି ହାଇଡ୍ରୋଜନ ଆଇସୋଟୋପ ମିଳିଛି । ଏମାନଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତି ଗୋଟିଏ ପାଣିର ଜୀବାଶ୍ମ ଭଳି ଏହା କହିଥାଏ କି ଗୋଟିଏ ସମୟରେ ଏହା ପାଣି ରୂପରେ ସେହି ସ୍ଥାନରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲା । ଯେଉଁଠୁ ଏହି ଉଲ୍କା ପିଣ୍ଡ ଆସିଥିଲା । ଏହି ଦୁଇଟିର ଆଇସୋଟୋପ୍ସର ଅନୁପାତରେ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ପାଣିର ଇତିହାସ ବିଷୟରେ ଜଣା ପଡିଥାଏ ଓ ଏହା ବି ଜଣା ପଡିଥାଏ କି ଏହା କେଉଁଭଳି ଭାବରେ ରାସାୟନିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାରୁ ଗତି କରିଛି ।
ଅଂଟାର୍ଟିକା ବାଲା ଉଲ୍କା ପିଂଡ ଉପରେ ରେଡିୟୋଆକ୍ଟିବ ଡେଟିଂଗ ଟେକନିକର ପ୍ରୟୋଗ ଦ୍ଵାରା ଜଣା ପଡିଥାଏ କି ମଙ୍ଗଳ ଉପରେ ୩.୯ ଅରବ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ପାଣି ଥିଲା । ଅନ୍ୟ ପଟେ ଆଫ୍ରିକା ଉଲ୍କା ପିଣ୍ଡରୁ ଡେଟିଂଗରୁ ଜଣା ପଡିଥାଏ କି ମଙ୍ଗଳ ଉପରେ ୧.୫ ଅରବ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ପାଣି ଥିଲା । ଏହାର ଖାସ କଥା ଏହା ଅଟେ କି ଦୁଇଟି ଉଲ୍କା ପିଣ୍ଡରେ ହାଇଡ୍ରୋଜେନ ଆଇସୋଟୋପର ଅନୁପାତ ସମାନ ଥିଲା ।
ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟର କଥା ଏହା ଅଟେ କି ଏଠିକାର ଅନୁପାତ ମଙ୍ଗଳକୁ ଯାଇଥବା ରୋବର୍ଟ ବି ସେଠିକାର ନୁମୁନାରେ ପାଇଛି । ଏତିକି ନୁହେଁ ଏହା ପୂର୍ବରୁ ହୋଇଥିବା ରିସର୍ଚରେ ଏହା ଜଣା ପଡିଛି କି ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହ ଭିତରେ ମ୍ୟାଗ୍ମାର ମହାସାଗର ନାହିଁ ଯେମିତି କି ପୃଥିବୀ ତଳେ ଅଛି । ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠ ତଳେ ବଡ ତରଳ ଗରମ ମ୍ୟାଗ୍ମା ପହଁରୁଛି । ଏହିଭଳି ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହ ଉପରେ ନାହିଁ ।
ଏହା ଛଡା ଆଉ ମଧ୍ୟ ଜଣା ପଡିଛି କି ଏହି ପାଣିର ଦୁଇଟି ସ୍ରୋତ ଅଲଗା ଥିଲା ଓ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ଏମାନଙ୍କ କୌଣସି ସମ୍ବନ୍ଧ ନ ଥିଲା । ଏହି ରିସର୍ଚ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଆସ୍ଟ୍ରୋବାୟୋଲୋଜୀ ଓ ସେଠି ପୂର୍ବେ ଜୀବନ ହେବାର ସମ୍ଭାବନାକୁ ବୁଝିବାରେ ବହୁତ ମୁଖ୍ୟ ସୂଚନା ଅଟେ । ଭଲ ଲାଗିଥିଲେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ସହ ସେଆର କରନ୍ତୁ ଓ ଆଗକୁ ଆମ ସହିତ ରହିବା ପାଇଁ ପେଜକୁ ଲାଇକ କରନ୍ତୁ ।